Journalistieke organisaties bekritiseren verslechtering Wob

De journalistiek is niet gebaat bij de aanpassingen die minister Plasterk wil doorvoeren in de Wet openbaarheid van bestuur (Wob).

Een tijdige afhandeling van Wob-verzoeken raakt met het wetsontwerp nog verder uit zicht. NDP Nieuwsmedia, het Nederlands Genootschap van Hoofdredacteuren, de NVJ, het Persvrijheidsfonds en de VVOJ betogen dat in een gezamenlijke reactie op een wetsontwerp van minister Plasterk.

De voorgestelde aanpassingen van minister Plasterk moeten vermeend misbruik van de Wob aanpakken. Volgens de huidige regelgeving hebben indieners van Wob-verzoeken recht op een financiële vergoeding als het bestuursorgaan het verzoek niet tijdig afhandelt. Vooral gemeenten zouden daar last van ondervinden.

Minister Plasterk wil daarom de Wob uitzonderen van de Wet dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen.

Disproportionele maatregel

Het wetsontwerp pakt helaas niet alleen ‘misbruik’ aan, maar neemt voor alle verzoekers een pressiemiddel weg om bestuursorganen te dwingen tot een efficiënte en tijdige openbaarmaking van informatie. Dat raakt principiële democratische waarden, omdat bestuursorganen wettelijke termijnen in de nieuwe situatie straffeloos kunnen overschrijden.

Openbaarheid verslechtert

De journalistieke organisaties uiten in de gezamenlijke brief ook hun zorg over de houding van de overheid ten aanzien van openbaarheid van bestuur. Het echte probleem is dat de bestuursorganen veel te weinig informatie actief openbaar maken en er veel te lang over doen om de informatie desgevraagd vrij te geven.

De journalistieke organisaties missen in het wetsontwerp elke aanzet om hier verbetering in te brengen. Het wetsontwerp van minister Plasterk legitimeert zelfs een trage afhandeling van informatieverzoeken.

Wet open overheid

Het is bovendien opvallend dat minister Plasterk een wetsvoorstel in voorbereiding heeft om de Wob aan te passen, juist nu er in de Tweede Kamer een wetsvoorstel behandeld wordt dat de openbaarheid van bestuursorganen juist aanzienlijk vergroot: de Wet open overheid (Woo) van de Kamerleden Voortman (GroenLinks) en Schouw (D66).

De Woo beoogt de beslistermijn voor informatieverzoeken terug te brengen naar twee weken.