Afgelopen vrijdag hebben het Europees Parlement, de Raad van Ministers en de Europese Commissie een akkoord bereikt over de AI Act. Aan het akkoord gingen marathononderhandelingen vooraf.
Nieuwsartikelen als trainingsdata voor AI
Samen met de Europese zusterorganisatie News Media Europe heeft NDP Nieuwsmedia voortdurend gepleit voor transparantieregels voor AI-partijen. Een dergelijke verplichting maakt inzichtelijk welke data AI-ontwikkelaars gebruiken voor hun modellen. Dat is nodig omdat nieuwsartikelen een groot deel uitmaken van de data waarmee de zogenaamde large language models worden getraind.
Details akkoord AI Act van groot belang
Herman Wolswinkel, directeur van NDP Nieuwsmedia: “Als de signalen niet bedriegen, is het pleidooi van de nieuwssector goed gehoord. AI-partijen zullen transparant moeten zijn over de data die zij gebruiken. Dat is een stap in de goede richting. Maar het zal aankomen op de uitwerking van de details.”
Waarborgen voor transparantie en auteursrecht in AI Act
Eurocommissaris Thierry Breton (Interne Markt), verantwoordelijk voor de AI Act.
Afspraken die de onderhandelende partijen in de triloog overeen zijn gekomen, worden in de komende weken nader uitgewerkt en vastgelegd in wetteksten. Dat zou ook gelden voor het vastleggen van het principe dat AI-ontwikkelaars bij het trainen van hun modellen de auteursrechtwetgeving moeten naleven. Het is bovendien van groot belang dat de eisen aan AI-ontwikkelaars tot voldoende gedetailleerde inzage leiden.
Overheidsorganen terughoudend met AI door auteursrecht
Hoe relevant transparantie is voor de ontwikkeling van AI, blijkt onder andere uit de brief die staatssecretaris Van Huffelen (Digitalisering) deze week naar de Tweede Kamer stuurde. In de brief benoemt het kabinet de risico’s die de overheid loopt bij het gebruik van AI-systemen.
Staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Digitalisering) (Foto: Martijn Beekman)
Van Huffelen schrijft dat het ‘onduidelijk is of aanbieders voldoende rekening houden met de rechten van auteurs, wiens werken zij bij de ontwikkeling van hun modellen gebruiken’. Over het massaal scrapen door AI-platforms vraagt de staatssecretaris zich af ‘of, en in welke vorm, scraping -ten behoeve van het trainen van generatieve AI modellen- auteursrechtelijk gezien toelaatbaar is’.
Voor ambtenaren is het daarom niet zomaar toegestaan om AI-systemen van de grote platforms te gebruiken.
Ontwikkeling van responsible AI
NDP Nieuwsmedia is blij dat het kabinet nu erkent dat helderheid nodig is over het gebruik van auteursrechtelijk beschermde werken, zoals nieuwsartikelen. De brancheorganisatie verwelkomt daarom de transparantieverplichting in de AI Act. Die kan bijdragen aan het maken van afspraken over gebruik van nieuwsartikelen door AI-ontwikkelaars. Dat stimuleert de ontwikkeling van responsible AI.
