Techplatforms moeten afspraken maken bij overname van nieuwsberichten

De jarenlange praktijk waarbij platforms ongebreideld (delen van) nieuwsartikelen kunnen overnemen komt per 7 juni aanstaande ook in Nederland ten einde.

Einde aan bestaande praktijk

Op dat moment wordt nieuwe wetgeving van kracht die uitgevers beschermt tegen het online (her)gebruik van hun content zonder dat hier afspraken over zijn gemaakt. Platforms hebben jarenlang stevig verdiend aan deze praktijk. NDP Nieuwsmedia vindt het goed en logisch dat de lacune in de wetgeving wordt gerepareerd. Voor muziek en televisie gelden vergelijkbare rechten al langer.

Nederlands uitgeversrecht

Het Nederlandse uitgeversrecht beschermt de investeringen in de onlinejournalistiek. Onafhankelijke journalistiek komt immers niet gratis tot stand. Door de jarenlange terugloop in advertentie-inkomsten, mede veroorzaakt door de opkomst van de platforms, genereren uitgevers inmiddels verreweg de meeste inkomsten uit abonnementen. Het is voor uitgevers cruciaal dat zij zelf beslissingen kunnen nemen over de online exploitatie van hun nieuwscontent.

Uitgevers hebben met dit nieuwe recht in de hand de keuze om platforms wel of geen toestemming te geven om (delen van) nieuwsartikelen over te nemen en te bepalen onder welke voorwaarden dat mag. Het hyperlinken (verwijzen) naar nieuwsartikelen op de website of binnen de app van de uitgever is wel altijd mogelijk.

Het is voor uitgevers cruciaal dat zij zelf beslissingen kunnen nemen over de online exploitatie van hun nieuwscontent

Ontwikkelingen in Australië

In Australië werkt de overheid aan een zogenoemde ‘bargaining code’. Dit instrument moet ervoor zorgen dat de onderhandelingen tussen uitgevers en platforms eerlijker verlopen. De wetgeving voorziet in een bindend arbitragemodel om de vergoeding voor het gebruik van nieuwsartikelen vast te stellen. Uit protest heeft Facebook het delen van nieuwsartikelen in Australië onmogelijk gemaakt.

Het Nederlandse en het Australische recht zijn niet volledig vergelijkbaar, maar in de kern komen ze wel op hetzelfde neer: als platforms (delen van) nieuwsartikelen willen gebruiken, dan moeten daar afspraken over worden gemaakt. Het Australische parlement stemt naar verwachting binnen twee weken over de nieuwe wetgeving.

Google News Showcase

Ondertussen heeft Google in verschillende landen ‘Google News Showcase’ gelanceerd. Met dit product koopt Google toegang tot (betaalde) nieuwsartikelen en zet hier een vergoeding voor de uitgever tegenover. Het is aan individuele uitgevers om te beoordelen of dit model aantrekkelijk is, de juiste vergoeding kent en past binnen de bedrijfsstrategie.

Het is grote winst dat platforms niet langer eenzijdig nieuwscontent kunnen gebruiken en hieraan kunnen verdienen zonder afspraken te maken. Lokaal geproduceerde journalistiek wordt hiermee op waarde geschat.