Private nieuwsmedia: onderzoek toont failliet aan van overheidsbeleid

SEO Economisch Onderzoek toont in haar onderzoeksrapport ‘Nieuws en markt’ het failliet aan van het huidige mediabeleid van de overheid.

De gezamenlijke private nieuwsmedia, verenigd in NDP Nieuwsmedia, onderschrijven deze conclusie. NDP Nieuwsmedia roept staatssecretaris Dekker op zijn ambtsperiode te benutten om modern mediabeleid in gang te zetten, juist nu de toekomst van de publieke omroep hoog op de agenda staat.

Omdat het medialandschap ingrijpend veranderd is, vroeg NDP Nieuwsmedia aan SEO Economisch Onderzoek om de rolverdeling tussen markt en overheid in de nieuwsvoorziening te onderzoeken. NDP Nieuwsmedia wilde weten welke rol de overheid in het veranderde medialandschap moet spelen om een gezonde en toekomstbestendige nieuwsmarkt te bewerkstelligen.

Vanavond nam Inge Brakman, voorzitter van de commissie Toekomstverkenning Mediabestel, het rapport ‘Nieuws en markt’ in ontvangst. Het onderzoek kwam tot stand onder verantwoordelijkheid van prof. Barbara Baarsma, directeur van SEO Economisch Onderzoek.

Achterhaald mediabeleid

SEO toont aan dat het huidige overheidsbeleid discriminatoir is. Het onderscheid naar televisie, radio en krant in het overheidsbeleid volstond wellicht in de vorige eeuw, maar past niet meer in het moderne medialandschap. Platformonafhankelijk mediabeleid is daarom noodzakelijk.

SEO concludeert dat voor een doelmatige inrichting van de nieuwsvoorziening de – vroeger vanzelfsprekende – financieringsstroom naar de publieke omroepen, voor zover het nieuwsproducties betreft, gestaakt moet worden. Dat is een verstrekkende, maar terechte conclusie.

Markt voorziet in aanzienlijk deel nieuwsvoorziening

In het rapport concludeert SEO bovendien dat een substantieel deel van de nieuwsvoorziening uitstekend door de markt georganiseerd kan worden. De markt voorziet in een pluriforme nieuwsvoorziening, omdat er vraag naar is en het publiek betalingsbereid is.

Alleen als de markt journalistieke initiatieven die maatschappelijk gewenst zijn moet staken of niet ontplooit, is er een rol voor de overheid weggelegd. Dat gebeurt als de productiekosten van maatschappelijk gewenste journalistiek hoger zijn dan de commerciële baten, dus onrendabel zijn.

Dat principe onderschrijft NDP Nieuwsmedia. Alleen in uiterste gevallen kan sprake zijn van overheidsbudget voor journalistieke producties. Die werkwijze maakt eerlijke concurrentie mogelijk.

Noodzakelijke beleidswijzigingen

Staatssecretaris Dekker kan de conclusies van SEO Economisch Onderzoek niet negeren in de stappen die hij zet naar een toekomstbestendig mediabestel. Het omroep- en persbeleid moeten verenigd worden in realistisch mediabeleid, dat een adequate oplossing biedt voor de concurrentie tussen publieke en private nieuwsmedia.

NDP Nieuwsmedia gaat er vanuit dat staatssecretaris Dekker de nieuwe realiteit als uitgangspunt neemt in de op handen zijnde persbrief. Ook de commissie Toekomstverkenning Mediabestel zal een passend antwoord moeten formuleren op de concurrentie tussen publieke en private nieuwsorganisaties.

De bevindingen van SEO Economisch Onderzoek mogen in dat advies niet ontbreken.